کاردرمانی در نارساخوانی (دیسلکسیا)
کلمه نارساخوانی از کلمه یونانی ( معنی ضعیف یا ناکافی ) مشتق شدهاست . به نظر میرسد که کودکان مبتلا به نارساخوانی دچار مشکل یادگیری درمهارتهای خواندن، مشکلات شنوایی ، عدم تحلیل کلمات در جمله ها و عدم ترکیب صدای کلمات میشوند . مثلا در تلفظ حروفی مثل " d " و " b " ممکن است گیج شوند . اغلب یک کودک مبتلا به نارساخوانی ، یک مشکل در شنوایی ، خواندن ، نوشتن یا گفتار دارد . نارساخوانی ، اختلال رشدی نیز نامیده میشود .
نارساخوانی ، مشکل پردازش نمادها در مغز است . بیشتر کودکان مبتلا به نارساخوانی ، دارای هوش طبیعی هستند . اما وقتی کودک مبتلا به نارساخوانی است ، اغلب تفاوت غیر منتظرهای بین پیشرفت و استعداد آنان وجود دارد . هر کودک مبتلا به نارساخوانی نقاط قوت و ضعف متفاوتی دارد ، اگرچه بسیاری از آنها استعدادهای غیر معمولی در زمینه هنر ، ورزش ، معماری ، گرافیک ، موسیقی , و مهندسی دارند . این استعدادهای ویژه اغلب در افرادی هستند که به توانایی یکپارچگی بینایی ، مهارتهای فضایی و هماهنگی نیاز دارند .
ویژگیهای مشترک یک کودک مبتلا به نارساخوانی شامل مشکلات زیر است :
- شناسایی کلمات و جملات
- درک صداها در کلمات ، ریتم صدا یا قافیه بندی در جملات
- املا
- حروف الفبا
- دست خط
- درک مطلب
- زبان گفتاری
- درک جهت ها
- درک تضاد ، مانند بالا / پایین یا دیر / آخر
مشکلات اجتماعی و عاطفی اغلب پیامدهای ابتلا به این اختلال است ، زیرا کودکان قادر به برآورده کردن انتظارات والدین و معلمان نیستند و در رسیدن به اهدافشان ناتوان و ناراحت هستند . ممکن است آنها تصویر منفی از خود داشته باشند و عصبانی ، مضطرب و افسرده شوند .
علل و نشانهها
علت اصلی نارساخوانی معلوم نیست ، گرچه تحقیقات نشان میدهد که ژنتیک در ابتلا به این اختلال موثر است . مرکز تحقیقات در نروژ اولین تحقیق را برای مطالعه بزرگترین خانواده با مشکلات خواندن ارائه کرد . محققان برای اولین بار گزارش دادند که با مطالعه توانایی خواندن و نوشتن دراعضای خانواده در طول چهار نسل ، یک کروموزوم میتواند در درمان نارساخوانی دخیل باشد . زمانی که یک جهش روی این ژن رخ میدهد، منجر به مشکلاتی در پردازش زبان نوشتاری میشود . مطالعات قبلی به ارتباط سایر ژنهای مبتلا به نارساخوانی ، با کروموزوم x اشاره کردهاند . محققان وقتی تاثیر یک ژن روی کروموزوم را مشخص کردهاند ، امیدوارند که این یافته منجر به تشخیص سریعتر و دقیقتر نارساخوانی شود .
تحقیقات نشان میدهد که یک ارتباط احتمالی با یک مشکل بصری بر سرعت عملکرد مغز افراد تاثیر میگذارد . مطالعات و تصویربرداری از مغز تفاوتهایی را در عملکرد مغز کودک نارساخوان نشان میدهند .
شاخصهای نارساخوانی عبارتند از :
- سابقه خانوادگی دراختلالات یادگیری
- ناتوانی در تشخیص کلمات
- ناتوانی در گفتار آهنگین و صوت
- ناتوانی در تشخیص مفهوم یک جمله( محتوای ایده )
- مشکلات یادگیری در حل مسائل ریاضی
تشخیص
هر فردی که شک دارد مبتلا به نارساخوانی است، باید یک ارزیابی جامع از جمله پزشکی ، روانشناسی ، رفتاری ، شنوایی ، دید ، و تست هوش انجام بدهد . این تست باید شامل تمام حوزههای یادگیری باشد . علل دیگر ناتوانیهای یادگیری ، مانند اختلال کمتوجهی ـ بیشفعالی ، اختلال عاطفی ( به عنوان مثال افسردگی یا اضطراب ) ، اختلال در شنوایی ، اختلالات فراگیر رشد ، و اختلالات فیزیکی یا حسی ، باید قبل از تشخیص نارساخوانی ، تشخیص داده شود . کودکان درهر سنی میتوانند برای تشخیص نارساخوانی ارزیابی شود .
درمان
نارساخوانی ، یک طیف گسترده است ، اما با مداخله به موقع کاردرمانی و گفتاردرمانی ، یک کودک میتواند خواندن یا نوشتن را یاد بگیرد . هنگامی که یک کودک مبتلا به نارساخوانی تشخیص داده میشود ، کاردرمانگران باید مشکل اصلی کودکان را بیابند و براساس اهداف درمانی ، روش تدریس ویژه و یک روش خاص درمانی را پیشنهاد کنند .
هدف اصلی درمان ، حل مشکل ناتوانی یادگیری درکودک مبتلا است که ممکن است شامل تغییر روشهای تدریس و محیط آموزشی باشد ، زیرا روشهای سنتی آموزشی همیشه برای یک کودک با اختلال نارساخوانی موثر نخواهند بود . طرح تحصیلات فردی ( IEP ) باید برای هر کودک فراهم شود بطوریکه منعکسکننده نیازهای خاص او باشد . خدمات تحصیلی خاص ممکن است شامل کمک کاردرمانگران به مربی برای آموزش دانش آموزان مبتلا به نارساخوانی از طریق آموزش فردی یا آموزش های ویژه باشد . آموزش این دانش آموزان با استفاده از تمام حواس - شنوایی ، لامسه ، نوشتن و صحبت کردن از طریق یک برنامه کاردرمانی حسی مهم است .
افراد مبتلا به نارساخوانی ، به گفتاردرمانی و کاردرمانی با آموزش مستقیم نیاز دارند . معلمان باید بر آموزش زبان نوشتاری و برارتباط بین واحدهای آوایی ساده با حروف یا گروه کلمات تاکید کند ، نه روشی که بر حفظ کردن کلمات تاکید کند. کاردرمانگران باید برای بهبود مشکلات اجتماعی و احساسی کودک ، از استراتژیهایی استفاده کنند که به کودک درایجاد روابط شخصی کمک کند . این استراتژیها شامل تعیین اهداف واقع بینانه و تشویق کودک برای انجام کار داوطلبانه است که به همدلی در روابط اجتماعی نیاز دارد .
پیشگیری
از آنجا که اختلالات یادگیری اغلب علت ژنتیکی دارد ، خانوادهها باید تلاش کنند که مشکلات ناتوانی یادگیری در کودکانشان را زود تشخیص دهند . برای خانوادههایی بدون سابقه در ناتوانیهای یادگیری ، اگر معلمان علایم اولیه را تشخیص دهند ، یک مداخله کاردرمانی میتواند از پیشدبستانی یا مهد کودک شروع شود .
لینک منبع